240 Bağlı Menkul Kıymetler Hesabı

İştiraklerdeki sermaye payları hesabında aranan asgari şartları taşımadığı için iştirakler hesabında izlenemeyen, ancak uzun vadede elde tutulması amaçlanan hisse senetleri ile hisse senetleri dışında kalan ve uzun vadeli amaçlarla veya yasal zorunluluklarla veya paraya dönüşme niteliği kaybolduğu için elde tutulan menkul kıymetler bu hesapta izlenir.

İşleyişi

Bu menkul kıymetler elde edildiğinde veya bu gruba devredilmesi gerektiğinde “240. Bağlı Menkul Kıymetler Hesabı”na borç; elden çıkarıldığında bu hesaba alacak kaydedilir

NOT :

Geçici yatırım amaçlı alınan menkul kıymetler:

• 110 Hisse Senetleri Hesabı
• 111 Özel Kesim Tahvil Senet ve Bonoları Hesabı
• 112 Kamu Kesimi Tahvil Senet ve Bonoları Hesaplarında izlenir.

Eğer Menkul kıymetler, yatırım ve iştirak amaçlı yani diğer şirketlerin yönetimine katılmak, iş ilişkileri kurmak veya devamlı gelir elde etmek için satın alınıyorsa:

• 240 Bağlı Menkul Kıymetler Hesabı
• 242 İştrakler Hesabı
• 245 Bağlı Ortaklıklar Hesaplarında izlenir.

Alınan hisseler o işletmenin sermayesinin,

• %0 – %10 arasında ise kendi kayıtlarında 240 Bağlı Menkul Kıymetler Hesabının borcuna,
• %10 – %50 arasında ise 242 İştirakler Hesabının borcuna,
• %50 den fazla ise 245 Bağlı Ortaklıklar Hesabının borcuna kaydedilecektir

KAR PAYLARI İSE  ;

*  Eğer geçici amaçla ( spekülatif ) veya kar payı %1 – %10 arasında ise ( Yani 110 ve 240 hesaba kayıt edilmiş hisse senedine kar payı tahakkuk ettiğinde 
           649 Diğer Olagan Gelir ve Karlar Hesabının alacağında, 136 Diğer Çeşitli Alacaklar Hesabının borcuna
*  Eğer  oranlar %10 – %50 arasında ise  ( Yani 242 hesaba kayıt edilmiş hisse senedine kar payı tahakkuk ettiğinde 
         640 İştiraklerden Temettü Gelirleri Hesabının alacağında, 132 İştiraklerden Alacaklar Hesabının borcuna
*  Eğer  %50 den fazla ise  ( Yani 245 hesaba kayıt edilmiş hisse senedine kar payı tahakkuk ettiğinde 
          641 Bağlı Ortaklardan Temettü Gelirleri Hesabının alacağına, 133 Bağlı Ortaklardan Alacaklar Hs borcuna kayıt edilir.

Örnek : ABC işletmesi başka bir işletmenin yönetimine katılma hakkını elde etmek için, o şirketin çıkardığı ve % 7 lik sermaye payı ile oy hakkını temsil eden 30.000 TL tutarındaki hisse senedini almıştır.

( Hisse Senedi Alınması )

Örnek :  Didem A.ş ortaklık amacıyla 10/02/… tarihinde Güven A.ş nin çıkardığı ve % 5 lik sermaye payı ile oy hakkını temsil eden 100.000 TL tutarındaki hisse senedini almıştır.

20/10/… tarihnde Didem A.ş sahip olduğu hisse senetlerine 3.000 TL temettü geliri tahakkuk ettiğini öğrenmiştir.

Tarih : 10/02/…. ( Hisse Senedi Alınması )

Tarih : 20/10/…. ( Temettü Geliri Tahakkuku ) 

Örnek : AB işletmesi başka bir işletmenin yönetimine katılma hakkını elde etmek için, o şirketin çıkardığı ve % 5 lik sermaye payı ile oy hakkını temsil eden 20.000 TL tutarındaki hisse senedini almıştır. 2 ay sonra hisse senetlerini 21.000 TL satmıştır.

( Hisse Senedi Alınması )

( Hisse Senedi Satılması )

Örnek : AB işletmesi başka bir işletmenin yönetimine katılma hakkını elde etmek için, o şirketin çıkardığı ve % 5 lik sermaye payı ile oy hakkını temsil eden 10.000 TL tutarındaki hisse senedini almıştır. 1 ay sonra hisse senetlerini 9.500 TL satmıştır.

( Hisse Senedi Alınması )

( Hisse Senedi Satılması )

Kaynak: www.Muhasebex.com
(  Bu makale kaynak gösterilse dahi farklı sitelerde yayınlanamaz )