Senetli ve senetsiz şüpheli diğer alacakların tahsil edilememe ihtimalinin kuvvetlenmiş olması halinde, bu tür risklerin giderilmesini sağlamak üzere ayrılan karşılıkları kapsar. Teminatlı alacaklarda karşılık, teminatı aşan kısım için kullanılır.
Aktifi Düzenleyici Pasif karakterli bir hesaptır.
İşleyişi :
| BORÇ | 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hs( – ) | ALACAK | |
AZALIŞLAR | ARTIŞLAR | ||
Şüpheli alacaklar için ayrılan karşılık tutarlarları 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hesabı ( – ) alacak ve 654. Karşılık Giderler hesabına borç kaydedilir.
Karşılık ayrılan alacağın tahsil edilmesinde ise Karşılığın iptalinde 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hesabı ( – ) borç kaydedilerek,
Karşılık tutarı Aynı dönemde ise 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar Hesabının alacağına
Sonraki dönemde ise 671 Önceki Dönem Gelir ve Karlar Hesabına alacak kaydedilerek kapatılır.
Ayrıca Karşılık ayrılan alacağın tahsilde 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hesabı alacaklandırılırken tahsile göre örneğin peşin tahsil edilmesi durumda 100 kasa hesabı borçlandırılır.
Karşılık ayrılan tutar değersiz hale gelmesinde ( Zararın gerçekleşmesinde ) 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hesabı ( – ) borçlandırılır ve 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hesabı alacaklandırılır.
Örnek : İşletme 10/03/ 2015 tarihinde 4.000 TL tutarında bir ticari faaliyetten olmayan alacağının ödenmediği için dava açmış ve bu alacağı şüpheli hale getirmiştir. Bu alacağın tamamı için karşılık ayrılmıştır. 30/04/2015 tarihinde karşılık ayrılan bu alacak tahsil edilmiştir.
( Alacağın şüpheli hale getirilmesi )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hesabı 136 Diğer Çeşitli Alacaklar Hs | 4.000 . | . 4.000 |
( Şüpheli alacağa karşılık ayrılması )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
654 Karşılık Giderleri Hesabı 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hs ( – ) | 4.000 . | . 4.000 |
Tarih : 30/04/2015 ( Şüpheli alacağın tahsili )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
100 Kasa Hesabı 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hesabı | 4.000 . | . 4.000 |
Tarih : 30/04/2015 ( Şüpheli alacak karşılığının iptali )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karş.Hs ( – ) 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar Hs | 4.000 . | . 4.000 |
Alacak sonraki dönemde tahsil edilseydi sadece 644 Konusu Kalmayan Karşılıklar Hesabı yerine 671 Önceki Dönem Gelir ve Karlar Hesabını kullanılacaktı.
Örnek : İşletme 01.04.2015 tarihinde 3.000 TL tutarında bir ticari faaliyetten olmayan alacağının ödenmediği için protesto ettirmiş ve bu senedi şüpheli hale getirmiştir. Bu alacağın tamamı için karşılık ayrılmıştır. 30.04.2015 tarihinde alacağın tahsili ortadan kalkmıştır yani alacak değersiz hale gelmiştir.
( Alacağın şüpheli hale getirilmesi )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hesabı 136 Diğer Çeşitli Alacaklar Hs | 3.000 . | . 3.000 |
( Şüpheli alacağa karşılık ayrılması )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
654 Karşılık Giderleri Hesabı 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Kar.Hs ( – ) | 3.000 . | . 3.000 |
Tarih : 30/04/2015 ( Şüpheli alacağın değersiz hale gelmesi ( imkansızlaşması ) )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hs ( – ) 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hesabı | 3.000 . | . 3.000 |
Örnek : İşletmenin elinde bulunan demirbaşları 8.000 TL veresiye olarak satımış fakat alacağı 10/03/2015 tarihinde şüpheli hale gelmiştir.
30/05/2015 tarihinde ise işletme bu alacağına 3.000 TL karşılık ayırmıştır.
07/06/2015 tarihinde ise işletme şüpheli durumdaki ve karşılık ayırdığı alacağını 5.000 TL olarak tahsil etmiştir.
Tarih : 10/03/2015 ( Alacağın şüpheli hale getirilmesi )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hesabı 136 Diğer Çeşitli Alacaklar Hs | 8.000 . | . 8.000 |
Tarih : 30/05/2015 ( Şüpheli alacağa karşılık ayrılması )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
654 Karşılık Giderleri Hesabı 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hs ( – ) | 3.000 . | . 3.000 |
Tarih : 07/06/2015 ( Şüpheli alacağın tahsili )
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
100 Kasa Hesabı 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hs ( – ) 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hs. | 5.000 3.000 . | . . 8.000 |
Örnek : İşletme daha önceki dönem şüpheli olduğu için 4.000 TL karşılık ayırdığı, 16.000 TL tutarındaki ticari faaliyetten olmayan şüpheli alacağını, 14.000 TL olarak tahsil etmiştir.
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
100 Kasa Hesabı 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hs ( – ) 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hs. 671 Önceki Dönem Gelir ve Karlar Hs | 14.000 4.000 . . | . . 16.000 2.000 |
Örnek: İşletme daha önceki dönem şüpheli olduğu için 10.000 TL karşılık ayırdığı, 40.000 TL tutarındaki ticari faaliyetten olmayan şüpheli alacağını, 20.000 TL olarak tahsil etmiştir.
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
100 Kasa Hesabı 139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hs ( – )Hs 681 Önceki Dönem Gider ve Zararları 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hs. | 20.000 10.000 10.000 . | . . . 40.000 |
Örnek : Daha önce tamamı için karşılık ayrılan 2.000 TL alacağın 2015 tarihinde tahsil olanağı kalmadığı görülmüştür
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
139 Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı Hs ( – )Hs 138 Şüpheli Diğer Alacaklar Hs. | 2.000 . | . 2.000 |
Sorunun devamı : 2015 tarihinde tahsil olanağı kalmayıp kaydını sildiği 2.000 TL 2016 yılında tahsil edilmiştir.
Mad. No | AÇIKLAMA | BORÇ | ALACAK |
100 Kasa Hesabı 671 Önceki Dönem Gelir ve Karlar Hs | 2.000 . | . 2.000 |
Kaynak: www.Muhasebex.com
( Bu makale kaynak gösterilse dahi farklı sitelerde yayınlanamaz )
